گفت‌وگو با احمد اخوت
درباره‌ی اهمیت نوشتن از خود در ناداستان
مهراوه فردوسی
ناداستان، این پهنه‌ی گسترده‌ی ادبیات غیرداستانی، دیگر فقط یک طبقه‌بندی ادبی نیست؛ شیوه‌ا‌ی است برای از نو دیدن، رویکردی در زیستن و اندیشیدن در جهانی که از واقعیت‌های جایگزین و حقایق جعلی اشباع‌شده. تمرینی است برای مشاهده‌ی ژرف، کنار زدن پرده‌های توهم و رویارویی با آن‌چه هست، نه آن‌چه می‌خواهیم باشد. تلاش بی‌وقفه‌ای است برای تماشا و توصیف جهان در تمامیت رنگارنگ و گاه دهشتناکش. جستارهای شخصی صرفاً ثبت خاطرات یا نوستالژی‌های فردی نیستند؛ ابزارهایی‌اند برای بازخوانی گذشته، ساختن هویت و صدادار کردن روایت‌های به‌حاشیه‌رانده‌شده. مموآرها، با بی‌پیرایگی و صراحت‌شان، ردپای تاریخ را در زندگی روزمره آشکار می‌کنند و بین آدم‌ها پلی انسانی می‌سازند از جنس هم‌دلی، تردید و حقیقت‌های کوچک اما تعیین‌کننده. خاصیتی که منجر به گرایش عمومی به این ژانرِ ادبی شده. اما به نظر می‌رسد این گرایش به‌ویژه نوشتن از خود و خاطره‌نویسی فقط یک تغییر ذائقه یا مُد زودگذر نیست. این واکنش پاسخی است به جهانی که تجربه‌ی زیسته را سرکوب می‌کند، جهانی که پیچیدگی را نمی‌پذیرد، از تردید و پرس‌وجو فرار می‌کند و قطعیت‌های کاذب را ترویج می‌دهد. در چنین زمانه‌ای، روایت‌گری می‌تواند نوعی مقاومت کنشمند باشد در برابر فراموشی، کلیشه و ساده‌سازی‌های فریبنده. در هر شماره‌ی دوباره با همین رویکرد قرار است درباره‌ی جهان ناداستان گفت‌وگو کنیم: جهانی پر از تردید و روشنی، جهانی که در آن نوشتن از خود هم رهایی‌بخش است و هم هراس‌انگیز. در این گفت‌وگوها از ژانرهای ناداستان، تجربه‌های نوشتن، اخلاق و زیبایی‌شناسی و… سخن خواهیم گفت. نخستین گفت‌وگوی این مجموعه با احمد اخوت است؛ نویسنده، مترجم، جستارنویس و پژوهشگری نامی که بیش از دو دهه از زندگی حرفه‌ای‌اش را صرف ترجمه و تأمل بر ادبیات داستانی و ناداستان کرده. در این گفت‌وگو او از «خودنگاری» می‌گوید؛ نه‌فقط به مثابه‌ی ژانری ادبی بلکه همچون تمرینی برای زیستن صادقانه. این گفت‌وگو دعوتی است به مواجهه با خود، با گذشته و با دیگری. دعوتی است به نوشتن بی‌نقاب و بی‌هیاهو در جهانی که بیش از همیشه به صدایی انسانی نیاز دارد.
برای مطالعه‌ی کامل روایت نسخه‌ی چاپی شماره‌ی ا را تهیه کنید.
